On Air Force One on Thursday afternoon President Obama’s press secretary walked down the plane to talk to the press. The first question put to him, by an American reporter, in the middle of a momentous week dominated by Mr Obama himself and by Chinese, Russians and Iranians at the UN, was: “Gordon Brown — are we snubbing him? And if not, why did we turn down five requests for bilaterals?”
Robert Gibbs replied: “The notion that there remains anything other than a special relationship between the two countries is silly and absurd. The President spoke with Prime Minister Brown on the phone in the lead-up to G20 just two weeks ago. They spent time after the climate change dinner on Monday. They spent time after the Security Council today … I think this is a media-generated bunch of silliness.”
Silly or not, the President changed his schedule at short notice yesterday to allow the one-on-one meeting that Downing Street had been pushing for all week – and it was not to placate the media, it was to placate Mr Brown.
It is nearly eight years since Tony Blair won a resounding ovation after telling both houses of Congress that Britain stood shoulder to shoulder with America after the 9/11 attacks.
In those eight years Britain has been by far the largest contributor of combat troops, intelligence and logistical support, after America, to two American wars of choice, one of which President Obama still considers a “war of necessity”.
In the days before this G20 summit, Gordon Brown’s staff repeatedly sought a one-on-one meeting with Mr Obama to discuss shared priorities — from defeating al-Qaeda to rebalancing the world economy, a subject on which Mr Brown is widely considered an expert — and, frankly, as a quid pro quo for his solidarity.
Five times they were turned down. The Russian, Chinese and Japanese leaders all had bilaterals, but the Prime Minister has made do with a hurried conversation at a kitchen table and a presidential hand on his shoulder after yesterday’s meeting of the UN Security Council. He also had a photo call with the President before dinner last night, as did every other guest.
Both sides insist that nothing is amiss with a relationship forged in two world wars and nurtured for half a century by close personal ties between most occupants of Downing Street and the Oval Office. British officials protest almost as vehemently as Mr Gibbs that concerns about the health of the special relationship are a peculiar neurosis of reporters in search of a story. Yet, relative to history, something is amiss. The relationship still exists. It is just no longer special.
Three factors have left Mr Brown in the undignified position of seeming to crave attention and being denied it. His acquiescence in the release of Abdul Baset Ali al-Megrahi, the convicted Lockerbie bomber, enraged the Obama Administration to the point that the President raised it in a recent phone call to Downing Street and allowed Mr Gibbs to note the fact in a summary of the call.
Mr Brown has also found himself on the unfashionable side of the intensifying debate on Afghanistan: he has endorsed General Stanley McChrystal’s call for a manpower-intensive new strategy based on defending civilians and has offered yet more British troops — while Mr Obama wonders whether to tear up the McChrystal plan and think again.
More important than either, Mr Obama is not sentimental. If he were, there might be a new special relationship with Kenya. Instead there are new understandings, emerging almost daily, based on pragmatism and need. Mr Obama needed to sit down with Mr Medvedev to nudge him to reciprocate for scrapping a land-based European missile shield. He needed to sit down with the Chinese and Japanese leaders because one is new in post and both are vital to his goal of rebalancing the world economy.
He needs Britain, too, but until yesterday the need was not quite urgent enough, nor the clamour quite loud enough, to force him to earmark time. Mr Brown has now had his meeting with the world's only political superstar. It may be a while before he has another. If so, he can console himself with the idea that the ties between the two countries are so strong that neither has much left to prove to the other? He may have to.
He needs Britain, too, but the need is not quite urgent enough to force him to earmark time, and he may find the Prime Minister hard to connect with on a personal level. That might change if the Prime Minister changes, or if Mr Obama matures as a statesman. In the meantime the question for Mr Brown is whether he can take consolation in being taken for granted. Can he accept the idea that the ties between the two countries are so strong that neither has much left to prove to the other? He may have to.
timesonline
Tại sao mối quan hệ đặc biệt không còn đặc biệt nữa?
Từ trên chiếc không lực số một hôm 24/9, thư ký báo chí của Tổng thống Obama bước xuống và có cuộc nói chuyện với báo giới. Câu hỏi đầu tiên đặt ra cho ông, trong một tuần lễ nhiều sự kiện quan trọng với ông Obama, là: “Gordon Brown – có phải chúng ta đang “hắt hủi” ông ta. Còn nếu không, tại sao chúng ta lại từ chối 5 đề nghị của họ?”
Robert Gibbs trả lời: “Bất cứ ý kiến nào cho rằng không còn một quan hệ đặc biệt giữa hai quốc gia đều không đúng và vô lý. Tổng thống đã nói chuyện với Thủ tướng Brown qua điện thoại trước hôm diễn ra Hội nghị G20 hai tuần. Họ cũng ngồi lại với nhau sau bữa ăn tại hội nghị về biến đổi khí hậu hôm thứ hai. Họ cũng gặp nhau sau hội nghị của Hội đồng bảo an… Tôi nghĩ, đây hoàn toàn là sự bịa đặt của báo chí.”
Đã gần 8 năm kể từ khi Tony Blair giành được sự tung hô vang rền sau khi nói trước cả 2 viện rằng Anh luôn chung vai sát cánh với Mỹ sau vụ tấn công 11/9.
Trong quãng thời gian 8 năm này, Anh vẫn là nước góp nhiều quân đội chiến đấu, tình báo, và hỗ trợ hậu cần cho Mỹ trong hai cuộc chiến ở Afghanistan và Iraq.
Vài ngày trước hội nghị G20, nhân viên của Gordon Brown liên tục tìm kiếm Obama để đề đạt về một cuộc gặp trực tiếp thảo luận về những ưu tiên chung - từ việc đánh bại Al-Qaeda tới lấy lại cân bằng cho nền kinh tế thế giới, một chủ đề mà ông Brown vẫn được nhiều người biết đến với tư cách chuyên gia.
Năm lần lời đề nghị bị từ chối. Các nhà lãnh đạo Nga, Trung Quốc và Nhật tất cả đều có những cuộc gặp song phương, nhưng vị thủ tướng này lại chỉ có một cuộc nói chuyện vội vã tại bàn ăn và một cái vỗ vai của vị tổng thống kia sau cuộc họp ngày 24/9 của Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc. Ông cũng được gọi chụp ảnh với tổng thống trước bữa tối hôm đó, như mọi vị khách khác.
Cả hai bên đều nhấn mạnh rằng không có gì bị bỏ lỡ trong mối quan hệ đã qua thử thách của hai cuộc chiến và đã được vun đắp nửa thế kỷ qua bởi những mối quan hệ cá nhân gần gũi giữa hầu hết các ông chủ của Phố Downing (ở Luân-đôn, nơi tập trung các cơ quan trung ương, đặc biệt là phủ thủ tướng Anh) và Phòng Bầu Dục. Các quan chức Anh phản đối kịch liệt giống như ông Gibbs về những lo ngại đối với mối quan hệ đặc biệt này và cho đó là do sự bịa đặt của các nhà báo. Tuy nhiên, về mặt lịch sử, vẫn có điều gì đó bị đánh rơi ở đây. Mối quan hệ vẫn tồn tại. Chỉ có điều, nó không còn đặc biệt nữa.
Có những sự việc xảy ra khiến ông Brown không còn được ở vị trí đường bệ được quan tâm nữa. Việc ông đồng tình thả Abdul Baset Ali al-Megrahi, kẻ bị cáo buộc đánh bom tại Lockerbie, đã khiến chính phủ Obama nổi khùng đến mức Obama đã đề cập đến chuyện đó trong cuộc nói chuyện điện thoại gần đây với ông chủ Phố Downing và cho phép ông Gibbs ghi lại thông tin đó trong bản tóm tắt cuộc gọi.
Ông Brown cũng nhận thấy mình là bên không còn phù hợp là một bên của cuộc tranh luận gay gắt về Afghanistan: ông đã chấp nhận đề nghị của tướng Stanley McChrystal về chiến dịch tăng cường sức người mới dựa trên việc bảo vệ thường dân và đề nghị tăng thêm quân, trong khi ông Obama lại đang đắn đo có nên từ bỏ kế hoạch McChrystal.
Có một điều còn quan trọng hơn, ông Obama lại có những mối quan tâm rất thực tế khác. Ông Obama cần phải ngồi lại với ông Medvedev để bàn bạc về việc loại bỏ “mảnh thừa” tấm lá chắn tên lửa tại châu Âu. Ông cần ngồi lại với các nhà lãnh đạo Trung Quốc và Nhật Bản bởi một bên đang tiến đến vị thế mới và cả hai đều quan trọng cho mục tiêu cân bằng lại nền kinh tế thế giới.
Ông cũng cần Anh, nhưng, nhưng cái sự “cần” này không đủ khẩn cấp đến mức khiến ông phải dành nhiều thời gian cho nó, và có thể ông thấy ngài thủ tướng kia khó gần gũi ở cấp độ cá nhân. Trong khi đó, câu hỏi cho ông Brown là liệu ông có thể thấy được an ủi không với những gì diễn ra như thế. Liệu ông có thể chấp nhận ý kiến rằng quan hệ giữa hai quốc gia bền vững đến mức không nước nào chịu làm điều gì để chứng tỏ với bên kia. Có thể ông sẽ phải chấp nhận điều đó.
Đình Ngân (theo Timesonline)
VietNamNet